Wednesday Mar 19, 2025

Bosoorlog Eps 3: Generaal-majoor Gert Opperman

In hierdie besonderse episode van Klipkouers Bosoorlog Stories het ek, Jacques Basson, die voorreg om met generaal-majoor Gert Opperman te gesels, 'n merkwaardige militêre leier met 'n indrukwekkende loopbaan van 33 jaar in die weermag. Bekend as die man wat die Voortrekker Monument gered het, deel Generaal Opperman sy ryk ervarings en insigte oor sy militêre loopbaan, sy tyd as hoof van die monument en die erfenisstigting, asook die aangrypende verhaal van hoe hy die oorskot van soldate uit Angola teruggebring het.

Vroeë Jare en Militêre Loopbaan
Gebore en grootgeword in Johannesburg, hoofsaaklik in Fairland, het generaal Opperman sy skoolopleiding by Hoërskool Linden voltooi voordat hy in 1963 by die weermag aangesluit het. Hy deel sy inspirerende reis van 'n jong seun wat aanvanklik 'n vegvlieënier wou word tot 'n gerespekteerde generaal, en beklemtoon dat sy sukses gebou is op harde werk, deeglike opleiding en wat hy noem "genade bo verdienste."

Die Ontwikkeling van die Suid-Afrikaanse Weermag
Generaal Opperman bied 'n fassinerende blik op die transformasie van die Suid-Afrikaanse weermag, van 'n instelling met sterk Britse invloed tot 'n meer eiesoortige Suid-Afrikaanse identiteit. Hy bespreek hoe politieke veranderinge, toenemende bedreigings en nuwe uitdagings gelei het tot die instelling van nasionale diensplig, die ontwikkeling van plaaslike militêre doktrine en die uitbouing van die krygstuigbedryf. Die impak van operasies soos Operasie Savanna word ook bespreek, asook die waardevolle lesse wat hierdeur geleer is.

Leierskap en Opleiding
Met diepgaande insigte in militêre leierskap, beklemtoon generaal Opperman die noodsaaklike eienskappe van 'n effektiewe leier: kennis van jou oorsprong en bestemming, die bereidwilligheid om voor te loop en risiko's te neem, en 'n sterk mensgeoriënteerde benadering. Hy bespreek die waarde van die weermag se opleidingstelsel, nie net vir oorlogvoering nie, maar ook vir die ontwikkeling van leiers wat later sleutelposisies in verskillende sektore van die samelewing beklee het.

Die Voortrekker Monument en Erfenisstigting
Een van die mees fassinerende dele van die onderhoud handel oor generaal Opperman se betrokkenheid by die redding van die Voortrekker Monument. Hy vertel hoe hy onverwags die pos as uitvoerende hoof aanvaar het en die uitdagings om die monument te transformeer van 'n "morsdood" instelling met sterk apartheidsassosiasies tot 'n relevante erfenissentrum vir alle Suid-Afrikaners. Die stigting van die Erfenisstigting om ander bedreigde Afrikaner-erfenisplekke te bewaar, word ook bespreek, asook die suksesvolle destigmatisering van die monument wat gelei het tot ondersteuning van die Lottofonds en die regering.

Die Terugbring van Soldate uit Angola
Generaal Opperman deel die aangrypende verhaal van die Ebo-trust en die komplekse proses om die oorskot van Suid-Afrikaanse soldate uit Angola terug te bring. Hierdie emosionele reis van frustrasies en deursettingsvermoë het uiteindelik gelei tot die terugbring van die oorskot van drie van die vier soldate, wat nou in die muur van herinnering by die Voortrekker Monument rus. Hy beklemtoon die belangrikheid van afsluiting vir die families van diegene wat in die buiteland gesterf het.

Advies vir die Jonger Generasie
Met wysheid gebore uit 'n leeftyd van ervarings, bied generaal Opperman waardevolle raad aan die jonger generasie: wees bewus van jou omstandighede, moenie vashaak in die verlede nie, soek geleenthede (selfs oorsee), en wees proaktief. Hy beklemtoon die belangrikheid van 'n sterk kulturele, geloofs- en opleidingsagtergrond, asook die vermoë om dinge gedoen te kry.

Sy Boek en Nalatenskap
Die onderhoud sluit af met 'n bespreking van generaal Opperman se boek, wat sy lewensreis chronologies volg en perspektief bied op die gebeure van sy tyd. Sy doelwit was om sy ervarings eerlik te deel, sonder selfverheerliking, en om die jonger generasie insig te gee in die uitdagings en oorwinnings van 'n belangrike era in Suid-Afrika se geskiedenis.

 

Jacques Basson

Version: 20241125